Ik kan het me nog goed herinneren, die tijd dat je door je Facebook newsfeed scrolde en alleen maar posts tegenkwam van vrienden. “Ik heb een mooie nieuwe tas gekocht ik ben gelukkiiigggg” (jep, pijnlijk, die komt van mijn eigen tijdlijn). Dit leek zoveel informatiever dan de berichten die je tegenwoordig tegenkomt, want nu zijn er alleen maar memes in overvloed. Iedereen tagt vrienden onder de plaatjes en ligt daar in een deuk om. Ze zijn er in de vorm van korte filmpjes, gifjes of simpelweg een afbeelding. 9GAG is voor de meesten niet meer weg te denken uit hun newsfeed, en ook random pagina’s zoals Radio One Lebanon (met 9.4 miljoen likes) en Pakalu Papito (met 3.7 miljoen likes) zijn koplopers in het werven van duizenden likes om een lullig plaatje.
Oké, een lullig plaatje, dat zeg ik nu wel, maar ze zijn dus wel populair en verspreiden zich razendsnel. Het werkt volgens het principe van viral marketing: het bereik wordt snel vergroot, doordat de meme wordt gedeeld op sociale netwerken en er een hype omheen ontstaat. Hoogleraren vergelijken dit zelfs met de manier van verspreiding van een ziekte (wat dus eigenlijk hetzelfde is als die ene meme over uitstelgedrag waar je al 4 keer in getagd bent). Overigens kan ik er zelf ook wat van: minstens één Classical Art Meme per dag houdt me op de been. Maar wat maakt die memes dan zo aantrekkelijk en waarom kunnen we niet stoppen met scrollen?
Om dit te verklaren, kom je eigenlijk al best ver met het woord zelf. ‘Meme’ komt voort uit het Griekse mimëma, wat letterlijk ‘iets nagebootst’ betekent. En laat dat imiteren en nabootsen nu net zijn wat de mens al eeuwenlang en vanaf jongs af aan doet, en wat nodig is om te kunnen overleven. De succesfactor van een meme is dat ze vaak extreem herkenbaar zijn: een foto met een minimaal aantal woorden kan precies uitdrukken hoe we ons voelen, hoe we handelen in situaties (een pasgeboren baby vasthouden? Nope thanks) of hoe we ergens op reageren. Om nog maar te zwijgen over de vele memes die uitdrukken hoe zielig vrijgezellen zich moeten voelen, en hoe zij zullen eindigen als eenzame kattenvrouwtjes. Waar we vroeger metaforen als beeldspraak gebruikten, zijn daar nu de memes voor: ze helpen ons met het uitdrukken van onze gevoelens en gedachten. Ik denk dat de millennials bijna niet meer zonder kunnen 😉
TIP: Behoefte aan studie ontwijkend gedrag en zin om je tijd te verspillen? Download de app Meme Generator Free en maak ze gemakkelijk zelf!